14 października to Dzień Edukacji Narodowej oraz ważne święto dla wyznawców obrządku wschodniego - Pokrowa Święto Opieki Najświętszej Bogurodzicy. W tym dniu w Gminie Komańcza dwie parafie prawosławna i greckokatolicka obchodziły uroczystości z okazji święta patrona, jakim jest Bogurodzica.
Święto to stało się wspaniałą okazją do podsumowania projektu pn. „Karpackie WYSZYWANKY”, realizowanego na przełomie trzech ostatnich miesięcy od 1 sierpnia do 30 października, przez Parafię Prawosławną Pod Wezwaniem Opieki Matki Bożej w Komańczy.
Karpackie WYSZYWANKY to inicjatywa zrealizowana w ramach projektu „Podkarpackie Inicjatywy Lokalne 2018-2019” dofinansowanego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Regionalnymi Operatorami Projektu są: Fundusz Lokalny SMK, Stowarzyszenie LGD „Partnerstwo Ziemi Niżańskiej”, Stowarzyszenie LGD „TRYGON – Rozwój i Innowacja, Fundacja Przestrzeń Lokalna”.
Celem inicjatywy pn. Karpackie WYSZYWANKY było dostarczenie społeczności lokalnej wiedzy na temat wybranych aspektów łemkowskiego dziedzictwa kultury. Komańcza jest wielokulturową miejscowością, położoną na styku Karpat Wschodnich i Zachodnich. Rękodzielnictwo, jakim jest Karpacki Haft Krzyżykowy, było znane i propagowane przez przodków zamieszkujących Karpaty. Obecnie zalicza się do zawodów ginących. Chcąc zapobiec temu narodziła się idea zorganizowania warsztatów haftu krzyżykowego.
W ramach projektu odbyły się cztery warsztaty karpackiego haftu krzyżykowego i podsumowanie z ich realizacji. W warsztatach udział wzięli głównie mieszkańcy gminy Komańcza w różnej kategorii wiekowej, najmłodsza uczestniczka liczyła 5 lat. Warsztaty dla 15 osobowej grupy poprowadziła doświadczona rękodzielniczka Marianna Jara, która znana jest także jako doskonały dyrygent i muzykolog w województwie podkarpackim. Na warsztatach byli obecni wolontariusze, którzy służyli pomocną dłonią początkującym rękodzielnikom, oraz tym najmłodszym.
Warsztaty odbyły się w czterech terminach: 27 sierpnia, 09 września, 16 września oraz 25 września. Na pierwszych spotkaniach uczestnicy zostali wprowadzeni w tematykę wzornictwa haftu krzyżykowego, a to za sprawą przygotowanej przez prowadzącą warsztaty prezentacji i wystawy, w celurozbudzenia wyobraźni twórczej. Tematem warsztatów było wykonanie zakładek do książek. Karpacki Haft Krzyżykowy wymaga poświęcenia czasu i skupienia się, dlatego często uczestnicy po zajęciach zabierali ze sobą pracę do domu.
Podsumowanie projektu miało miejsce 14 września. Tego dnia o godz. 10:00 w Cerkwi Prawosławnej w Komańczy odbyła się Liturgia z okazji święta Opieki Matki Bożej. Była to bardzo uroczysta msza, gdyż wzięli w niej udział Jego Ekscelencja Paisjusz, Arcybiskup Przemyski i Gorlicki, księża dekanatu sanockiego - ks. Mitrat Jan Antonowicz, ks. Dziekan Mitrat Julian Feleńczak, Protodiakon Antoni Jaryj, ks. prot. Petro Soroka ze Słowacji, Roman Jagiełło proboszcz Parafii Starokatolickiej z Łęk Dukielskich, Ks. Proboszcz prot Marek Gocko, Roman Bzdyk wójt Gminy Komańcza, Paweł Rysz zastępca wójta Gminy Komańcza, Piotr Łański nadleśniczy Nadleśnictwa Komańcza oraz Iwona Kucharska, Kierownik Rzepedzkiego Ośrodka Kultury. Przed rozpoczęciem Liturgii Świętej parafianie w osobie starosty cerkiewnego i najmłodszych parafian przywitali chlebem z solą oraz bukietem kwiatów Jego Ekscelencję Paisjusza. Podczas Liturgii Świętej śpiewał chór cerkiewny „IRMOS”. Po części modlitewnej wierni i zaproszeni goście udali się do Remizy OSP w Komańczy na oficjalne podsumowanie projektu pn. Karpackie WYSZYWANKY.
Oficjalna część podsumowująca realizację projektu rozpoczęła się świątecznym obiadem, po którym nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy prac Karpackiego Haftu Krzyżykowego, którego dokonali ks. Marek Gocko, Krystyna Galik-Harhaj dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Komańczy i koordynator projektu oraz Marianna Jara, instruktor warsztatów. Obecni gości mogli zapoznać się z fotorelacją z przebiegu warsztatów, wystawą prac, zakładek do książek, przygotowanych przez uczestników w trakcie cyklu spotkań. Podłożem przygotowanej wystawy były również prywatne zbiory wyszywanek z kolekcji parafian i Marianny Jary. Dodatkowym urozmaiceniem stały się prace wykonane ze słomy przez panią Marię z Ukrainy. W trakcie podsumowania zaprezentował się lokalny zespół śpiewaczy, Łem-MY z Komańczy.
Zakładane przez projekt cele i rezultaty zostały osiągnięte. Jesteśmy przekonani, że wiedza i doświadczenie jakie pozyskali uczestnicy w trakcie warsztatów, pomoże im w rozwijaniu zainteresowań i zdolności artystycznych. Mamy nadzieję, że w przyszłości uda nam się ponownie pozyskać dofinansowanie, aby wspierać rozwój rękodzielnictwa w tym zawodów ginących. Wszystkim uczestnikom warsztatów gorąco dziękujemy za zaangażowanie i trud włożony w przygotowanie wyszywanek.
fot. GOK w Komańczy
