W hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 1 w Ustrzykach Dolnych spotkała się prawie setka rodziców, nauczycieli, radnych, sołtysów, przedstawicieli organizacji pozarządowych, związków zawodowych nauczycieli i licznie reprezentowanych uczniów ostatnich klas gimnazjalnych. Zgromadzeni rozmawiali o edukacji.
Obecni byli: ustrzyccy burmistrzowie Bartosz Romowicz i Katarzyna Sekuła, przewodniczący Rady Miejskiej Bogdan Ferenc i Andrzej Steciuk oraz Młodzieżowej Rady Gminy Michał Szczęsny. Zebranych przywitał burmistrz Bartosz Romowicz, który w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na fakt, iż oświata stanowi aż 1/3 budżetu naszej gminy z wydatkami 21 mln zł. Subwencja na zadania oświatowe to tylko 12,7 mln zaś reszta pokrywana jest przez gminny budżet. Koszty kształcenia jednego ucznia są bardzo zróżnicowanie ze względu na ilość uczniów, najdroższe są jak zwykle małe szkoły. Polityka oświatowa gminy wyraża się poprzez dbałość o infrastrukturę techniczną, budynki, otoczenie - place zabaw, boiska, sale gimnastyczne, wyposażenie w pomoce dydaktyczne. Spore środki gminy inwestowane są także w programy edukacyjne: Politechnika Dziecięca, robotyka, zakupy sprzętu. Inne realizowane ostatnio programy „Aktywna tablica” obejmujący zakup sprzętu: monitorów i projektorów, program „Omnibus” - zakup sprzętu komputerowego i szkolenia, dodatkowe zajęcia w szkołach w ramach dodatkowych „Godzin Burmistrza”. Wyposażanie uczniów w umiejętności kluczowe osiągane przez uczniów, wymaga także inwestowania w umiejętności nauczycieli w zmieniającej się rzeczywistości społecznej - dokształcanie nauczycieli w ramach środków na doskonalenia zawodowe w budżecie gminy to 95 tys. zł.
Nadrzędnym celem edukacji nie jest realizacja programów nauczania ale zdobycie przez uczniów umiejętności, które pozwalają na poruszanie się w obszarach: komunikacja i uczestnictwo w życiu społecznym i kulturalnym, umiejętność uczenia się i zastosowanie wiedzy w praktyce. Ważna rolę w edukacji odgrywają rodzice i środowisko lokalne. To uspołecznienie kierunków zmian w oświacie nie ma jednak prowadzić do politycznego wykorzystywania, jak to miało miejsce choćby przy decyzji o reformie systemu edukacji, ale jej doskonalenia. Stąd głos społeczny - społeczności lokalnej, poznanie osądu rodziców, uczniów, radnych i mieszkańców z oświatą nie związanych. Takie pytania kierowane są w szkołach do uczniów i rodziców, ale taką debatę gdzie spotkali się wszyscy, zorganizowano po raz pierwszy. To dialogowe spotkanie poświęcono „Kierunkom rozwoju edukacji w Gminie Ustrzyki Dolne w myśleniu o Uczniu XXI wieku”.
Debata została zorganizowana w ramach uczestnictwa Gminy Ustrzyki Dolne w Projekcie realizowanym przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej - Ośrodek Podkarpacki - pod nadzorem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Efektem programu będzie opracowanie programu rozwijania kompetencji kluczowych uczniów w naszych szkołach. Moderatorem ze strony Fundacji i MEN był Tadeusz Konarski. Debata poprzedzona została krótkimi wystąpieniami objaśniającymi czym są kompetencje kluczowe i zrobili to: Zygmunt Krasowski kierownik wydziału oświaty i Barbara Sałosz wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 Narciarskiej Szkoły Sportowej w Ustrzykach Dolnych. Debata odbyła się w stylu „word caffe” i wyglądało to tak, że moderator podzielił uczestników na 4 różnorodne grupy, tak aby nie było tam tylko nauczycieli czy rodziców. Uczniów też podzielono na 2 grupy. Każda z grup miała osobny stolik, na którym było podane pytanie oraz materiały do przygotowania odpowiedzi: duży arkusz papieru i zestaw flamastrów. Każdy stolik miał swojego gospodarza, który nie ingerował w przebieg debaty grupy, a miał tylko zadanie notować najważniejsze tezy i wnioski. Po 10-15 minutach grupy przemieszczały się do kolejnego stolika aby zmierzyć się kolejnymi pytaniami i każda z grup miała możliwość odpowiedzi na każde. Na zakończenie debaty przedstawiciel każdej grupy prezentował wnioski jakie zostały zapisane w takcie debaty, a plansze na których je zapisywano, zawieszano na przygotowanym wieszaku. Pytania jakie postawiono obejmowały szerokie spektrum edukacji.
1. Jakie są mocne strony i zalety oświaty w Gminie Ustrzyki Dolne? - możliwość korzystania z różnych zajęć dydaktycznych, pozalekcyjnych: basen, zajęcia sportowe, kółka itp. otwarta na nowe pomysły, kadra, podejście innowacyjne, dostęp do szerokiej oferty bazy szkół lokalnych miejskich, wiejskich.
2. Co dla Ciebie, jako mieszkańca Gminy Ustrzyki Dolne znaczy określenie „DOBRA SZKOŁA”? - przyjazna, dobra - kompetentna kadra, dobrze wyposażona w pomoce dydaktyczne.
3. Jakie działania możemy podjąć, aby jeszcze lepiej rozwijać kompetencje kluczowe uczniów ? - nauka - stosowanie języków w sposób aktywny, odejście od nauki szkolnej gramatyki, więcej pracy w grupie w formie projektów, zajęć interaktywnych, rozwijanie współpracy z rodzicami nie tylko w sytuacjach szkolnych.
4. Jaki powinien być NAUCZYCIEL XXI wieku uczący Twoje dziecko? - kompetentny, wyrozumiały, obdarzony empatią, indywidualnie podchodzi do każdego ucznia.
Uczniowie mieli odpowiedzieć na pytanie jak powinna wyglądać szkoła XXI wieku? I tak naprawdę w tej debacie, to właśnie oni mieli najtrudniejsze pytanie i jednocześnie najtrudniejsze zadanie, gdyż słuchaczami byli niejednokrotnie uczący ich nauczyciele. Z tego zadania wywiązali się doskonale. Wykazali się nie tylko krytycznym spojrzeniem na swoją edukację ale i szukali rozwiązań problemów. Najważniejsze z ich uwag to poszanowanie szkolnych statutów, właściwe odnoszenie się nauczycieli do uczniów, dostrzeganie ich problemów czy organizacja pracy szkoły. Jasno wyrażane oceny i poglądy pozwoliły dostrzec sprawy, które czasami umykają w szkolnym życiu. Celność niektórych stwierdzeń, tak ze strony przedstawicieli dorosłych jak i uczniów, budziła różne pozytywne reakcje i wydaje się, że cele debaty zostały osiągnięte. Prezentacja różnych spojrzeń na proces edukacji, wyrażanie krytycznych sądów oraz szukanie nowych rozwiązań, to jej zasadnicze cele. Wprowadzenie odrobiny fermentu, to chyba też wartość dodana te debaty. Wnioski będą jednym z elementów opracowywanego programu poprawy jakości kształcenia jaki zostanie przedstawiony szkołom na początku nowego roku szkolnego ukierunkowanego na rozwój szkół i kompetencji kluczowych uczniów poprzez wdrożenie programów szkoleniowo-doradczych wraz z obudową metodyczną, a także wdrożenie planów podnoszenia jakości oświaty oraz wspomagania szkół w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy oraz w relacjach społecznych: technologii informatycznych ICT, matematyczno-przyrodniczych, języków obcych; nauczania eksperymentalnego; właściwych postaw uczniów - kreatywności, innowacyjności, pracy zespołowej, dla nauczycieli zaś metod zindywidualizowanego podejścia do ucznia. Dziękujemy wszystkim uczestnikom za aktywny w niej udział i zapraszamy do kontynuacji w kolejnych spotkaniach.
FOT. MAGDALENA KUZAR / ANDRZEJ GÓRSKI
