To już drugie uczczenie pamięci Konfederatów Barskich i Żołnierzy Niezłomnych w parafii na Jasieniu.. Z roku na rok pamięć historyczna o naszych bohaterach cieszy się coraz większą popularnością. Przybywa też miejsc i inicjatyw upamiętniających tamte wydarzenia.
Konfederacja Barska w Bieszczadach jest znana coraz szerszej grupie osób. I nie jest to twierdzenie bezpodstawne. Uważni obserwatorzy bieszczadzkich inicjatyw zauważają starania wielu osób i organizacji do przywrócenia godnego upamiętnienia tamtych wydarzeń. Były one relacjonowane również na łamach Gazety Bieszczadzkiej.
W 2018 roku odbyły się pierwsze obchody związane z uczczeniem pamięci o Konfederatach Barskich w Ustrzykach na Jasieniu. Zostały zorganizowane przez wiernych z jasieńskiej parafii. W Sanktuarium Matki Bożej Bieszczadzkiej została odprawiona Msza św. w tradycyjnym rycie rzymskim w intencji poległych Konfederatów oraz Żołnierzy Niezłomnych. Następnie wierni udali się do Roztok Górnych po drodze wstępując do Hoszowa.
Obecnie na przełęczy nad Roztokami znajduje się już ścieżka historyczna. Jest to dobrze oznakowany szlak cieszący się odwiedzinami turystów z Polski i Słowacji. Powstała dzięki staraniom m.in Nadleśnictwa Cisna. A nieopodal Hoszowa znajduje się Krzyż Pamięci Konfederacji Barskiej wraz z pomnikiem setnej rocznicy niepodległości. Uroczyste odsłonięcie tego miejsca pamięci nastąpiło jesienią 2018 r. Uczestniczyło w nim wiele organizacji, samorządowców, przedstawicieli Lasów Państwowych, Obrony Terytorialnej, szkół oraz wielu innych.
„Celem Konfederacji było zniesienie narzuconego przez Rosję traktatu, mocą którego Rzeczpospolita stawała się protektoratem rosyjskim, oraz ustaw uchwalonych przez sterroryzowany przez rosyjskie wojska sejm, dających równouprawnienie innowiercom. Akt Konfederacji głosił: wszem, wobec i każdemu z osobna, że rady, dygnitarze, szlachta i obywatele, gromadzi się na ratunek pohańbionej Ojczyzny, Wiary, wolności praw oraz swobód narodowych” - napisano w zeszłorocznej uchwale sejmu RP ustanawiającej rok 2018, rokiem Konfederacji Barskiej.
Konfederacja Barska jest ściśle związana z regionem Bieszczadzkim. Odbywały się tutaj bitwy i potyczki Konfederatów. Jedna z nich miała miejsce pod Hoszowem. Walka w pościgu toczyła się przeciwko rosyjskim żołnierzom dowodzonym przez Iwana Drewicza - jednego z głównych przeciwników Konfederacji Barskiej znanego z torturowania polskich jeńców. Został w niej śmiertelnie ranny rotmistrz przemyski Franciszek Pułaski, stryjeczny brat Kazimierza Pułaskiego, który został pochowany w kościele leskim. Tam też znajduje się łacińska inskrypcja na ścianie, informująca o śmierci Pułaskiego i stoczonej bitwie.
W tym roku również odbyły się skromne obchody rocznicowe. W sobotę 2 marca rozpoczęły się tak jak rok temu od Mszy św. tzw. trydenckiej. Została ona odprawiona w intencji Konfederatów Barskich oraz Żołnierzy Niezłomnych. Uczestniczyli w niej przedstawiciele wielu środowisk. Przyjechali nie tylko z parafii czy sąsiednich miejscowości - tak jak np liczna reprezentacja z Sanoka, ale też dalszych stron. Wszystkich łączyła pamięć i modlitwa.
Kustosz Sanktuarium ks. Leopold Powierża po Mszy zaprosił wszystkich na poczęstunek. Uczestnikom uroczystości zaprezentował wraz z Kacprem Kusznirskim poezję i pieśni konfederackie. Całość przebiegała w ciepłej rodzinnej atmosferze pełnej rozmów i opowieści historycznych o naszej Ojczyźnie. Następnie zebrani udali się do Hoszowa słynącego z bitwy Konfederatów. Tam odmówiono modlitwę za poległych (Requiem) oraz zapalono znicze. Upamiętnienie zakończyło się w przełęczy nad Żłobkiem. To tam znajduje się krzyż upamiętniający Konfederację Barską z napisem „Za Wiarę i Maryję, za Prawo i Ojczyznę” pro Fide et Maria, pro Lege et Patria”.
Organizatorzy dziękują wszystkim uczestnikom uroczystości. Pragną złożyć też szczególne podziękowania wszystkim osobom, które przyczyniły się do tegorocznego upamiętnienia. Są przekonani, że właśnie takie wydarzenia i praca u podstaw mogą przyczynić się do przywrócenia godnego miejsca dla Konfederacji w historii Polski co doskonale widać po nowopowstałych miejscach pamięci w Bieszczadach.
FOT. RAFAŁ TOMKOW
