W Polanie, od początku roku 2018, zastanawiano się jak godnie uczcić 100 lat istnienia Niepodległej Polski. Z okazji tej rocznicy m.in. odtworzono kapliczkę św. Jana Nepomucena, Krzyż Pamięci i zorganizowano wyjazd do Lwowa by odwiedzić miejsca naznaczonych naszym polskim dziedzictwem.
Grupa Inicjatywna Wsi Polana, działająca od 2009 r., postanowiła, aby tak ważną rocznicę upamiętnić kilkoma działaniami. Wśród niech było odtworzenie kapliczki św. Jana Nepomucena, która stała w Polanie już w początkach zaboru austriackiego tj. w końcu XVII w. Kapliczka ta była świadkiem długiej historii naszej wioski, od I Rzeczypospolitej, poprzez czasy zaborów, I wojnę światową, rok 1918 - odzyskanie niepodległości, II wojnę światową, okres 1945-1951, gdy Polana znalazła się w granicach ZSRR, a po roku 1951, gdy ziemie te wracają znów do Polski, kapliczka kończy swoje bytowanie w krajobrazie wsi.
Grupa zaplanowała też odtworzenie Krzyża Pamięci, który stał w Polanie jeszcze przed zaborami, na tzw. Figurze - grzbiecie nad obecnym cmentarzem. Przez wszystkie lata, a szczególnie w czasach II Rzeczypospolitej służył jako miejsce do upamiętnienia powstań narodowych - listopadowego i styczniowego. Pod nim organizowano uroczystości patriotyczne, co dla dominującej w Polanie ludności polskiej, był bardzo ważne.
Postanowiono również zorganizować dla mieszkańców Polany wyjazd do Lwowa, głównie w celu odwiedzenia miejsc naznaczonych naszym polskim dziedzictwem: Katedry Łacińskiej, w której polski król, Jan Kazimierz, który składał przed obrazem Matki Boskiej Łaskawej śluby, oddając Rzeczpospolitą w jej opiekę, a także Cmentarz Łyczakowski z licznymi grobami Wielkich Polaków.
Jak zaplanowano, tak i zrealizowano. W maju, grupa mieszkańców Polany odwiedziła Lwów. Od czerwca ruszyły prace, których efektem było postawienie w październiku Krzyża Pamięci - wzgórze nad wsią od płd., a w listopadzie w okolicy świetlicy wiejskiej Kapliczki z figurą Św. Jana Nepomucena.
14 października nastąpiło uroczyste odsłonięcie i poświęcenie Krzyża Pamięci. Mieszkańcy Polany wraz z ks. proboszczem Stanisławem Gołyźniakiem, wyruszyli procesją na wzgórze. Na belkach krzyża wyryte są daty 1918-2018 oraz słowa „Bóg, Honor, Ojczyzna”, mające upamiętnić wszystkich, którzy zginęli za wolność Ojczyzny: Konfederatów Barskich, Powstańców, Zesłańców, Ofiary Wojen, Żołnierzy Wyklętych, Pomordowanych na Ziemi Bieszczadzkiej. Po ceremonii poświęcenia, mieszkańcy, strażacy oraz uczniowie złożyli kwiaty i znicze.
Główne obchody 100-tnej rocznicy odbyły się 11 listopada. Rozpoczęto je Mszą św. za Ojczyznę, celebrowaną przez czterech księży : ks. proboszcza St. Gołyźniaka, ks. Jarosława Wnuka, ks. Józefa Komosę oraz ks. Piotra Bartnika z Górzanki.
Po Mszy św. uczestnicy uroczystości trzymający 12-sto metrową flagę Polski ruszyli w kierunku świetlicy, do kapliczki św. Jana Nepomucena. Aktu poświęcenia dokonał ks. proboszcz a kwiaty i znicze złożył wójt gminy Czarna, Bogusław Kochanowicz oraz przewodniczący Rady Gminy, Jan Podraza. W uroczystościach uczestniczyła również Lucyna Sobańska, przedstawiciel Fundacji Bieszczadzkiej z Ustrzyk Dolnych.
Następnie wszyscy udali się do świetlicy, gdzie członkowie OSP z Polany odczytali apel poległych a następnie uczniowie naszej szkoły oraz jej absolwenci, dali prawdziwą ucztę duchową. Według scenariusza Marii Faran, przedstawiono drogę do wolności naszej Ojczyzny, od powstań Konfederatów Barskich do roku 1918. Przedstawienie przeplatano pieśniami patriotycznymi oraz solowym, przepięknym śpiewem Marceliny Ostrowskiej. Całość występu przygotowali i prowadzili nauczyciele: Anna Stępniewska, Dominika Podstawska oraz Andrzej Majewski. Piękną dekorację na scenie i w świetlicy zaprojektowała i wykonała Agnieszka Krakowska.
Po akademii, wszystkich gości zaproszono na wspólny słodki poczęstunek przygotowany przez: Annę Caban, Annę Stępniewską, Dominikę Podstawską i Hannę Myślińską. Przy kawie i herbacie, można było taż obejrzeć wystawę prac uczniowskich, będących efektem konkursów : plastycznego i fotograficznego. Wielu gości zwiedziło nasze małe muzeum - Polańskie Zbiory Historyczne, mieszczące się w budynku świetlicy.
Setna rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę jest szczególna, a więc upamiętnienie jej powinno pozostawić trwały ślad. Niech śladem tym będą odtworzone w krajobrazie Polany - Kapliczka św. Jana Nepomucena oraz Krzyż Pamięci.
Przy realizacji tak wielkiego przedsięwzięcia, za co składamy serdeczne podziękowania, wsparły nas: Fundacja Bieszczadzka z programem Działaj Lokalnie umożliwiła pozyskanie funduszy z Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności oraz Akademii Rozwoju Filantropi w Polsce. Dzięki pozyskanym środkom zrealizowaliśmy cały projekt pt: „Ocalić od zapomnienia-Figura Św. Jana Nepomucena oraz Krzyż Pamięci - świadkowie historii Polany”. Urząd Gminy Czarna, z wójtem Bogdanem Kochanowiczem, wsparł realizację projektu wkładem materiałowym (drewno, cement, piasek i żwir) oraz zgodą na umiejscowienie Krzyża i Figury na terenie gminnym. Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Polanie, ks. proboszcz podarował kamień na podmurówkę kapliczki. Pozyskane środki sfinansowały wykonanie: Figury Św. Jana Nepomucena, którą wyrzeźbił nasz rodzimy artysta Piotr Karciarz, oraz konstrukcji kapliczki autorstwa Zbigniewa Sidorskiego z Górzanki, oraz dwóch ław autorstwa Władysława Wiercińskiego.
Szczególne podziękowania należą się tym mieszkańcom Polany oraz Czarnej, którzy wiele godzin przepracowali społecznie przy realizacji projektu lub wsparli materiałem.
Za porządkowanie i plantowanie terenu pod Krzyż, za wykonanie wykopu pod fundament, betonowanie, murowanie i wreszcie ustawienie krzyża dziękujemy Agnieszce i Staszkowi Oskorip, Markowi Faranowi, Witkowi Smoleńskiemu oraz Józefowi Drozd. Za wyrzeźbienie dat oraz słów „Bóg, Honor, Ojczyzna” na belkach krzyża dziękujemy Piotrowi Karciarzowi. Za porządkowanie terenu pod kapliczkę dziękujemy Marii Faran, za kopanie dołu pod fundament, betonowanie, murowanie cokołu raz posadowienie całości dziękujemy: Staszkowi Domańskiemu, Staszkowi Oskoripowi, Józefowi Drozd, Markowi Faranowi oraz Julkowi Ziemba. Za podarowanie drewna modrzewiowego na część konstrukcji oraz darmowe przetarcie całości materiału, dziękujemy Jackowi Ostaszewskiemu – właścicielowi tartaku w Czarnej. Za podarowanie gontu na pokrycie daszku kapliczki, dziękujemy Staszkowi Myślińskiemu. Za fachowe wsparcie i pomoc przy załatwianiu wszelkich formalności budowlanych, dziękujemy Janowi Laszkiewiczowi z Czarnej. Za sfinansowanie dokumentacji geodezyjnej, dziękujemy członkom Grupy Inicjatywnej wsi Polana (Maria Faran, Hanna Myślińska, Lena Wiercińska, Marek Faran, Agnieszka i Staszek Oskorip, Witek Smoleński, Jan Podraza). A całość koordynowała Hanna Myślińska, której też dziękujemy.
FOT. HANNA MYŚLIŃSKA
