Jadąc w Bieszczady warto skręcić z głównej trasy w Sanoku i pojechać malowniczą trasą przez Załuż. Tuż przy drodze znajduje się bowiem zamek na górze Sobień. Gwarantujemy, że wyjście na Sobień nikomu nie sprawi większych trudności.
Ze wzgórza Sobień (451 m.n.p.m.) położonego nad Sanem w Górach Słonych, roztacza się przepiękna panorama na zakole z rozległymi łąkami i pięknym łęgiem na lewym brzegu Sanu. To wszystko maluje się przed naszymi oczami z tarasu widokowego na zamku w Sobieniu.
Ruiny zamku znajdują się na obszarze Rezerwatu Gór Słonych. Już w XIII w. istniał tutaj gród z umocnieniami ziemnymi, następnie powstała budowla drewniana otoczona kamiennym murem z basztą zachodnią. Te ruiny muru, które widzimy obecnie, wzniesione zostały po 1340 roku za czasów Kazimierza Wielkiego. Prawem nadania po 1389 roku zamek stał się własnością Kmitów – wtedy został rozbudowany. W wielu materiałach podaje się, że zamek został mocno zniszczony przez Węgrów w 1474 roku, jednak historycy zaczynają kwestionować tę informację. Uważa się, że wojska króla Macieja Korwina spustoszyły zamki i miasta od Muszyny po Krosno i Duklę na wschodzie.
Kmitowie przed 1472 rokiem przenieśli swoją siedzibę do zamku w Lesku. Wtedy to Sobień zaczął podupadać – zamieszkały był do 1523 roku. W 1914 roku wojska austriackie dokonały zniszczeń wewnątrz zamku ustawiając tam armatę, która naruszyła mocno już stare mury. Podobno budowa geologiczna sobieńskiego wzgórza również przyczyniła się do osunięcia się od strony wschodniej sporej części murów. Najlepiej została zachowana baszta brama od strony zachodniej i częściowo budynek mieszkalny od strony wschodniej. Budowa przypomina trapez o wymiarach 100 x 50 m.
Od parkingu łagodnym podejściem wspinamy się po zboczu, ostatni etap wejścia do zamku pokonujemy po drewnianych schodach. Ciekawe miejsce na zatrzymanie się dla jadących w kierunku Bieszczadów. A ponadto pomyślmy, ile by opowiedziały nam te mury historii, gdyby umiały przemówić…
FOT. LIDIA TUL-CHMIELEWSKA
